بررسی نقش شوراهای کشوری بر مشارکت محلی مردم در روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان زابل)‏

یکی از رویکردهای توسعه روستایی، برنامه¬ریزی «پایین به بالا» است که براساس آن، مشارکت مردمی محلی و دخالت موثر آنان در فرآیند برنامه¬ریزی، محور توسعه روستایی محسوب می¬شود. در این رابطه ‏شناخت جایگاه شوراها در بین روستاییان و ارزیابی نظرات مردم در زمینه عملکرد شوراها می-تواندیکی از روش¬های ارزیابی میزان موفقیت شوراها باشد. شوراها و مشارکت دو اصل مهم و جدانشدنی هستند. مشارکت مردمی می‎تواند منجر به ‏پیدایش شوراها ‏شود‎ ‎و شوراها ‏می‎‏¬توانند با عملکرد خود مشارکت مردم را کاهش یا افزایش ‏بدهند. ‏شکل¬گیری شوراهای اسلامی در نواحی شهری و روستایی، یکی از ثمرات بزرگ انقلاب شکوهمند اسلامی ایران می¬باشد. امروز اهمیت شوراها در اداره امور به حدی است که در شرایط کنونی، مهم ترین ویژگی عدم تمرکز دولت¬ها محسوب می¬شود و از طریق آن، قدرت سیاسی و اداری به سطوح استانی، شهری و روستایی انتقال داده می¬شود. نگرش مثبت مردم به شوراها، موجب تقویت پایه¬های آن می¬شود. با توجه به اهمیت شوراها و مشارکت، طبیعی است عملکرد شوراها از ابعاد مختلف در شکل¬گیری و تغییر نگرش مردم تأثیر زیادی دارد. در تحقیق حاضر به بررسی نقش شوراهای کشوری بر مشارکت محلی مردم در روستاها (مطالعه موردی: ‏روستاهای شهرستان زابل) پرداخته شده است. هدف اصلی این مطالعه ‏شناخت فعالیت¬های موجود شوراهای اسلامی کشور و هم راستا بودن این فعالیت¬ها در جهت تحقق ‏مشارکت مردم محلی می¬باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می¬باشد. جمع¬آوری اطلاعات و داده¬های مورد نیاز از طریق مطالعات ‏کتابخانه¬ای، منابع اسنادی، پیمایشی و تکمیل پرسشنامه است. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق نرم-افزار ‏spss‏ و برای آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن (‏spearman correlation‏) و آزمون رگرسیون خطی‏ استفاده شده ‏است.‏ نتایج کلی مبین این واقعیت است که فعالیت¬های شوراها در طی چهار دوره تشکیل آنها هم راستا با مشارکت و جذب مردم محلی در فعالیت¬های توسعه¬ای روستاهای مورد مطالعه بوده، هم¬چنین عوامل اجتماعی- اقتصادی مردمی و میزان مشارکت آنها در طرح¬های مشارکتی شوراها در نواحی روستایی مورد مطالعه از ارتباط تنگاتنگی برخوردار بوده است. ‏ به عبارتی دیگر نتایج نشان می¬دهد فعالیت¬های شوراها در طی چهار دوره تشکیل آنها ‏و مشارکت مردم محلی، عوامل اجتماعی- اقتصادی مردمی و میزان مشارکت آنها در طرح¬های مشارکتی شوراها،‏ با ‏توجه به مقدار ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی و ‏سطح خطای کمتر از 01/0 درصد، ‏رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.‏ و با توجه به سطح معناداری 000/0 ‏می¬توان ادعا نمود، توافق معناداری بین فرضیات وجود دارد.‏